Het Zwanenmeer is een ballet van de choreografen Marius Petipa en Lev Ivanov op de muziek van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski. Het Zwanenmeer werd voor het eerst uitgevoerd in het Bolsjojtheater in Moskou op 4 maart 1877. Dit was een verkorte versie van het complete werk.

Het Zwanenmeer was in eerste instantie geen groot succes, het publiek moest wennen aan de muziek, die een overheersende rol vervulde. De choreografie diende enkel als secundaire uitbeelding van de verhaallijn die vooral door de muziek werd verteld. Op 17 februari 1895 werd het Zwanenmeer voor het eerst in zijn volledige lengte uitgevoerd in Sint-Petersburg. Tegenwoordig is het Zwanenmeer het meest uitgevoerde balletstuk ter wereld, en heeft iedereen er op zijn minst wel eens van gehoord